Giá vàng quá cao, xuất hiện loạt điềm báo cho năm 2026

Trên các thị trường tài chính, từ New York đến Thượng Hải, những ngày tháng 10/2025 đang chứng kiến hiện tượng đặc biệt: giá vàng liên tục phá kỷ lục.

Ngày 10/10, giá vàng thế giới lần đầu tiên vượt mốc 4.000 USD/ounce (tương đương khoảng 126,8 triệu đồng/lượng), khiến giới đầu tư toàn cầu “đứng ngồi không yên”.

Chỉ 10 ngày sau, vào 21/10, giá vàng bất ngờ giảm sốc 6% trong một phiên giao dịch - cú lao dốc mạnh nhất trong 12 năm qua. Nhưng ngay cả cú rơi đó cũng không làm mờ đi thực tế rằng: chỉ riêng năm 2025, vàng đã tăng gần 50%, trở thành một trong những tài sản sinh lời mạnh nhất.

Từ những ông lớn phố Wall đến các cửa hàng vàng nhỏ lẻ ở Tokyo hay Dubai, câu hỏi lan ra khắp nơi: “Liệu giá vàng đã chạm đỉnh hay mới chỉ bắt đầu?”.

Vì sao vàng lại bứt phá mạnh đến vậy?

Morgan Stanley cho rằng có ba yếu tố chính thúc đẩy đà tăng lịch sử của vàng: các ngân hàng trung ương trên thế giới mua ròng với quy mô lớn, dòng tiền kỷ lục chảy vào các quỹ đầu tư vàng (ETF) và kỳ vọng Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) tiếp tục giảm lãi suất.

Tất cả diễn ra trong bối cảnh đồng USD suy yếu và bất ổn địa chính trị diễn ra nhiều nơi trên thế giới.

Lần đầu tiên kể từ năm 1996, tỷ trọng vàng trong dự trữ của các ngân hàng trung ương trên thế giới đã vượt qua trái phiếu Kho bạc Mỹ - một tín hiệu mạnh mẽ cho thấy niềm tin vào sức mạnh lâu dài của kim loại quý này.

Cùng lúc đó, ETF, vốn là kênh đầu tư vàng lớn nhất của các tổ chức tài chính, cũng ghi nhận dòng tiền ròng lên tới 26 tỷ USD chỉ trong quý III/2025, đẩy tổng tài sản quản lý của các quỹ vàng lên mức kỷ lục 472 tỷ USD.

Nhà đầu tư không chỉ xem vàng là nơi trú ẩn trước lạm phát mà còn coi đây như một thước đo phản ánh mọi rủi ro toàn cầu, từ chính sách của các ngân hàng trung ương đến những căng thẳng địa chính trị”, bà Amy Gower, chuyên gia chiến lược hàng hóa của Morgan Stanley, nhận định.

Bối cảnh bất ổn, niềm tin trở thành hàng hiếm

Năm 2025 là một năm đầy biến động. Chiến sự Israel - Hamas dù đạt được thỏa thuận ngừng bắn nhưng hòa bình vẫn mong manh. Căng thẳng thương mại Mỹ - Trung vẫn chờ hồi kết.

Tại Mỹ, nguy cơ chính phủ tiếp tục đóng cửa kéo dài do bế tắc ngân sách, cùng những tranh cãi về mức độ độc lập của Fed càng khiến thị trường thêm bất ổn.

Trong bối cảnh đó, vàng lại trở thành “người bạn cũ đáng tin”. Đó là lý do từ ngân hàng trung ương các nước châu Á đến giới đầu tư nhỏ lẻ, ai nấy đều đổ xô tìm mua vàng.

Giới phân tích nhận định, đồng USD yếu và lãi suất giảm đang mở đường cho vàng tỏa sáng. Thống kê cho thấy, trong vòng 30 năm qua, giá vàng trung bình tăng 6% chỉ trong 60 ngày sau khi Fed bắt đầu cắt giảm lãi suất.

Ở cấp độ toàn cầu, các quỹ đầu tư và ngân hàng trung ương cũng hành động tương tự, gom vàng như thể mọi kênh đầu tư khác đều không đủ an toàn. Đó là tâm lý phòng thủ kinh điển mỗi khi thế giới bất ổn và nó đang được lặp lại mạnh mẽ nhất trong hơn 2 thập kỷ.

Liệu ‘cơn sốt’ này đã chạm đỉnh?

Không ít chuyên gia cảnh báo: một khi giá quá cao, chính vàng có thể trở thành “nạn nhân của chính mình”.

Khi giá vàng vượt ngưỡng 4.000 USD/ounce, các ngân hàng trung ương có xu hướng mua ít đi để tránh rủi ro. Thị trường trang sức - vốn chiếm tới 40% nhu cầu vàng toàn cầu cũng bắt đầu nguội lạnh. 

Theo Morgan Stanley, quý II/2025 là giai đoạn tiêu thụ trang sức yếu nhất kể từ năm 2020, khi người tiêu dùng e ngại mức giá cao ngất ngưởng.

Ngoài ra, nếu Fed bất ngờ giữ nguyên lãi suất hoặc đồng USD phục hồi mạnh, dòng tiền đầu tư có thể nhanh chóng rút khỏi vàng như từng xảy ra vào đầu thập niên 2010.

Với các công ty khai khoáng, mức giá kỷ lục hiện nay là tin vui, nhưng để tận dụng “mỏ vàng” thật sự không dễ.

Theo thống kê, nguồn cung vàng toàn cầu chỉ tăng trung bình 0,3% mỗi năm kể từ 2018. Các dự án mới bị trì hoãn bởi hàng loạt rào cản: quy định môi trường ngặt nghèo, tranh cãi về thuế và thiếu vốn đầu tư.

Ở Mỹ, một trong những quốc gia có tiềm năng khoáng sản lớn nhất, hơn 20 năm qua chưa có mỏ vàng mới nào đi vào hoạt động.

Ông Michael Harleaux, chuyên gia nghiên cứu ngành công nghiệp châu Âu của Morgan Stanley, cho rằng: “Khả năng xảy ra một ‘siêu chu kỳ đầu tư’ mới trong ngành khai thác là rất thấp. Các công ty chỉ tập trung tối ưu hóa mỏ hiện có, thay vì mở thêm dự án mới vì vướng thủ tục và chi phí quá cao”.

Bất chấp cảnh báo rủi ro, các tổ chức tài chính lớn vẫn đặt cược vào vàng. Morgan Stanley mới đây nâng dự báo giá vàng thế giới năm 2026 lên 4.400 USD/ounce (tương đương khoảng 139,5 triệu đồng/lượng), so với mức 3.313 USD trước đó (khoảng 105,1 triệu đồng/lượng). 

“Các yếu tố hỗ trợ như đồng USD yếu, ETF mua ròng mạnh, ngân hàng trung ương tiếp tục gom vàng và bối cảnh bất định toàn cầu vẫn đang cùng nhau kéo giá lên”, bà Amy Gower nói.

Ở chiều ngược lại, nhà đầu tư cá nhân cũng không muốn bỏ lỡ “con sóng” này. Tâm lý chung là: vàng không chỉ là tài sản mà là niềm tin. Thế giới càng nhiều biến động, vàng càng "sáng".