Những thay đổi về điều kiện hưởng chế độ thai sản năm 2025

Chị Nguyễn Phương Thảo (Long Biên, Hà Nội) chia sẻ: Tôi đang mang thai tháng thứ 6, dự sinh trong năm 2025, đã đóng bảo hiểm xã hội (BHXH) 3 năm. Tôi nghe nói sắp có thay đổi trong chế độ thai sản nên hơi lo. Không biết mức trợ cấp có gì khác so với trước?"

Luật sư Trương Khắc Dũng, Công ty Luật TNHH Hiệp Thành cho biết: Trong năm 2025, quy định về điều kiện hưởng chế độ thai sản sẽ có sự thay đổi từ ngày 1/7/2025, khi Luật BHXH 2024 bắt đầu có hiệu lực và thay thế cho Luật BHXH 2014 hiện hành.

Theo đó, trước ngày 1/7/2025, điều kiện hưởng chế độ thai sản với người lao động tham gia BHXH bắt buộc được áp dụng theo Điều 31 Luật BHXH 2014 như sau:

Người lao động được hưởng chế độ thai sản khi thuộc một trong các trường hợp: a) Lao động nữ mang thai; b) Lao động nữ sinh con; c) Lao động nữ mang thai hộ và người mẹ nhờ mang thai hộ; d) Người lao động nhận nuôi con nuôi dưới 6 tháng tuổi; đ) Lao động nữ đặt vòng tránh thai, người lao động thực hiện biện pháp triệt sản; e) Lao động nam đang đóng BHXH có vợ sinh con.

Người lao động được quy định trong các trường hợp b, c và d phải đóng BHXH từ đủ 6 tháng trở lên trong thời gian 12 tháng trước khi sinh con hoặc nhận nuôi con nuôi.

Người lao động trong trường hợp b đã đóng BHXH từ đủ 12 tháng trở lên mà khi mang thai phải nghỉ việc để dưỡng thai theo chỉ định của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có thẩm quyền thì phải đóng BHXH từ đủ 03 tháng trở lên trong thời gian 12 tháng trước khi sinh con.

Mở rộng quyền lợi

Điều kiện hưởng chế độ thai sản sau ngày 1/7/2025 với người lao động tham gia BHXH bắt buộc được áp dụng theo Điều 50 Luật BHXH 2024, bổ sung trường hợp được hưởng chế độ thai sản so với luật hiện hành gồm:

Lao động nữ mang thai hộ đã đóng BHXH bắt buộc từ đủ 12 tháng trở lên mà khi mang thai phải nghỉ việc để dưỡng thai theo chỉ định của người hành nghề khám bệnh, chữa bệnh thuộc cơ sở khám bệnh, chữa bệnh thì phải đóng BHXH bắt buộc từ đủ 3 tháng trở lên trong thời gian 12 tháng liền kề trước khi sinh con mới được hưởng chế độ thai sản.

Lao động nữ sinh con đã đóng BHXH bắt buộc từ đủ 6 tháng trở lên trong thời gian 24 tháng liền kề trước khi sinh con đối với trường hợp phải nghỉ việc để điều trị vô sinh.

Từ 1/7/2025 số ngày mà mỗi lần lao động nữ được nghỉ việc để đi khám thai tăng lên 2 ngày (tối đa) trong mọi trường hợp (Điều 51 Luật BHXH 2024) thay vì mỗi lần 1 ngày như hiện nay (Điều 32 Luật BHXH 2014).

Theo quy định hiện hành, lao động nữ được nghỉ việc mỗi lần 2 ngày chỉ được áp dụng khi ở xa cơ sở khám bệnh, chữa bệnh hoặc người mang thai có bệnh lý hoặc thai không bình thường.

Đáng chú ý, từ 1/7/2025 sẽ áp dụng chế độ thai sản cho mọi trường hợp phá thai (gồm phá thai bệnh lý và phá thai ngoài ý muốn) theo Điều 52 Luật BHXH 2024.

Hiện hành, chỉ có trường hợp phá thai bệnh lý mới được hưởng chế độ thai sản theo quy định tại Điều 33 Luật BHXH 2014.

"Mức hưởng trợ cấp thai sản cũng được điều chỉnh theo hướng có lợi cho người lao động", luật sư Dũng cho biết. 

Trước 1/7/2025, mức trợ cấp một lần khi sinh con, nhận con nuôi được tính theo mức lương cơ sở. Từ ngày 1/7/2025, mức này sẽ tính theo mức tham chiếu:

Mức trợ cấp một lần cho mỗi con bằng 2 lần mức tham chiếu tại tháng lao động nữ sinh con, nhận con do nhờ mang thai hộ, nhận nuôi con nuôi.

Mức hưởng cho một ngày nghỉ dưỡng sức, phục hồi sức khỏe sau thai sản bằng 30% mức tham chiếu.

Theo luật sư Dũng, Luật BHXH 2024 được đánh giá là một bước tiến quan trọng trong việc mở rộng quyền lợi và bảo vệ tốt hơn cho người lao động, đặc biệt là lao động nữ.