Vàng trở thành ‘lá chắn’ mới của các ngân hàng trung ương, mua vào không giới hạn

Giá vàng thế giới duy trì quanh ngưỡng 3.345 USD/ounce suốt hơn hai tháng qua, sau khi chạm kỷ lục 3.500 USD/ounce vào tháng 4. Dù giá đã ở vùng đỉnh, xu hướng mua ròng của các ngân hàng trung ương vẫn chưa dừng lại.

Khảo sát Dự trữ vàng Ngân hàng Trung ương 2025 của Hội đồng Vàng Thế giới (WGC) cho thấy, 43% thống đốc dự báo ngân hàng trung ương sẽ tăng dự trữ, trong khi 95% tin rằng xu hướng này kéo dài ít nhất 12 tháng tới.

Theo WGC, riêng quý II, các ngân hàng trung ương đã bổ sung thêm 166 tấn vàng vào kho dự trữ chính thức. Mức mua trung bình 12 tháng đạt 27 tấn. Kazakhstan, Thổ Nhĩ Kỳ, Ba Lan và Trung Quốc là những quốc gia mua nhiều nhất trong tháng 5.

Năm 2024 ghi nhận kỷ lục 1.180 tấn vàng được ngân hàng trung ương mua vào, cao hơn 1.037 tấn của năm 2023 và 1.082 tấn của năm 2022. Hoa Kỳ hiện dẫn đầu thế giới với 8.133 tấn vàng, tiếp theo là Đức, Ý, Pháp, Nga, Trung Quốc...

công ty tư vấn/khảo sát thị trường kim loại quý Metals Focus ước tính năm 2025, các ngân hàng trung ương sẽ tiếp tục tích trữ khoảng 1.000 tấn vàng, đánh dấu năm thứ tư liên tiếp nhu cầu tăng mạnh.

Nguồn cung vàng đến từ đâu?

Nguồn cung vàng cho ngân hàng trung ương khá đa dạng. Thị trường OTC toàn cầu đóng góp 32% lượng mua. Đây là thị trường phi tập trung, nơi giao dịch diễn ra trực tiếp giữa các bên mà không qua sàn.

Sản lượng khai thác trong nước chiếm 25%, chủ yếu đến từ các mỏ quy mô lớn. Ngoài ra, 17% nguồn cung xuất phát từ khai thác thủ công và quy mô nhỏ.

Đáng chú ý, 47% ngân hàng trung ương trong khảo sát cho biết họ mua vàng từ cả hai nguồn: khai thác công nghiệp lẫn khai thác thủ công.

Vì sao ngân hàng trung ương tích trữ vàng?

Vàng từ lâu được xem là tài sản dự trữ quốc tế. Trong bối cảnh hiện tại, lạm phát leo thang và căng thẳng địa chính trị là hai nguyên nhân chính khiến các ngân hàng trung ương đẩy mạnh tích trữ.

Đồng USD suy yếu cũng là yếu tố quan trọng thúc đẩy giá vàng. Các chính sách thuế quan của ông Trump đang tạo áp lực lên đồng bạc xanh, kéo chỉ số USD giảm 9,8% từ đầu năm và lần đầu rơi xuống dưới mốc 100.

Thêm vào đó, chiến lược gây sức ép của chính quyền Trump đối với Chủ tịch Fed Jerome Powell làm dấy lên lo ngại về tính độc lập của Fed, qua đó tạo thêm áp lực mất giá cho USD.

Theo báo cáo mới nhất, nợ công của Mỹ có thể tăng thêm hơn 3.900 tỷ USD do dự luật “Trump’s One Big, Beautiful Bill”. Tổ chức xếp hạng Moody’s Ratings đã hạ tín nhiệm quốc gia này vì lo ngại gánh nặng nợ công và thâm hụt ngân sách ngày càng lớn.

Các tổ chức tài chính nhận định, lực mua từ ngân hàng trung ương là một trong những yếu tố khiến giá vàng tiếp tục tăng trong tương lai. Goldman Sachs cùng JPMorgan đều đặt kịch bản giá vàng cán mốc 4.000 USD/oz vào giữa năm 2026, khi nguy cơ suy thoái và căng thẳng thương mại leo thang. 

Riêng JPMorgan dự báo giá trung bình cuối 2025 ở mức 3.675 USD, trước khi vọt lên 4.000 USD trong quý III/2026.

Điều gì đang âm thầm đẩy vàng tăng giá kỷ lục?

Giá vàng tăng mạnh trong hai năm trở lại đây, nhưng xu hướng tăng được dự báo còn kéo dài do tình trạng đình lạm ở Mỹ có nguy cơ hiện hữu.

Bỏ độc quyền, bao lâu hết cảnh giá vàng trong nước cao hơn thế giới 17 triệu/lượng?

Tâm lý trú ẩn khi vàng thế giới biến động, cộng với nguồn cung vật chất trong nước chưa kịp tăng sẽ giữ giá vàng ở mức cao. Cần khoảng 1-2 năm, giá trong nước và thế giới sẽ dần thu hẹp, thị trường bớt cảnh 'giá nội gấp rưỡi giá ngoại'.